دمای سالن جوجه گوشتی

دمای سالن جوجه گوشتی از نکات مهم در پرورش جوجه های گوشتی محسوب می شود. طبق تحقیقات انجام شده جوجه ها در دمای مناسب سریعتر رشد می کنند و بدن آنها در برابر انواع بیماری ها مقاوم می شود. از آنجایی که جوجه های گوشتی در حال  فعالیت عضلانی و متابولیکی مداوم هستند و این فعالیت باعث تولید گرما می شود، گرمای تولید شده توسط بدن، باید برابر با گرمای خارج شده از بدن باشد در غیر این صورت دمای بدن پرنده افزایش می یابد. برای خلاص شدن از گرمای بدن،دمای مرغداری باید اندکی کمتر از دمای بدن پرنده باشد.

عملکرد بدن جوجه برای تنظیم دما

 توانایی جوجه در دفع گرمای بدن بیشتر تحت تأثیر حرارت سطح پوست است تا حرارت داخلی بدن. هنگامی که دمای محیط کاهش می یابد، مویرگ های سطح  پوست منقبض می شوند و جریان خون کاهش می یابد و در نتیجه خروج گرما از بدن کاهش پیدا میکند. از سوی دیگر، اگر دمای محیط افزایش یابد مویرگ های پوست منبسط می شوند و جریان خون افزایش می یابد، در نتیجه از بین بردن گرمای بدن راحت تر می شود.

اگر دمای محیط به  حدی بالا باشد، به طوری که گرمای بدن نتواند از طریق پوست جریان یابد، مکانیسم دیگری به نام « لاله زدن» فعال می شود و هوای بیشتری وارد سیستم تنفسی و ریه ها می شود. رطوبت کمتر هوا از رطوبت بدن، باعث می شود رطوبت مخاط تنفسی تبخیر شود و پرنده را خنک نگه  دارد.

در شرایطی که رطوبت مرغداری معتدل است و دمای هوا به بالای 29 درجه سانتیگراد می رسد، جوجه برای خلاص شدن از گرمای بدن شروع به له له زدن  می کند. . افزایش تعداد تنفس باعث افزایش از دست دادن آب بدن می شودو پرنده برای جبران آب دفع شده از بدن، آب بیشتری می نوشد و این کار باعث  تبخیر آب شده بنابراین پرنده خنک می شود.

 برنامه حرارتی ایده آل برای جوجه های گوشتی

دمای ایده آل  برای جوجه های یک روزه حدود 32-35 درجه سانتیگراد است و به مرور زمان می توان دما  را کاهش داد تا دما در سن کشتار به 20 درجه برسد. در دو هفته اول کشت معمولاً استرس سرما و خطر سرماخوردگی بیشتر است، بنابراین بایداطمینان پیدا کرد که دمای اتاق در این مدت از 28 درجه کمتر نشود.

در روزهای واکسیناسیون بهتر است دمای سالن  1-2 درجه افزایش یابد. در شب که جوجه های گوشتی فعالیت کمتری دارند به دمای محیط بالاتری نیاز است، در حالی که در طول روز فعالیت بیشتری دارند و غذای بیشتری مصرف میکنند در نتیجه به دمای محیط کمتری نیاز دارند.

رابطه بین دما و تراکم پرنده

قرار گرفتن جوجه ها در معرض استرس گرمایی ،در روزهای اولیه پرورش باعث تلفات سنگین می شود. یکی از روش هایی که می توان برای کنترل دمای مناسب مرغداری ها استفاده کرد، مشاهده رفتار و عملکرد پرندگان در سالن است. هنگامی که دماخیلی زیاد است، جوجه ها برای خلاص شدن از گرمای اضافی شروع به له له زدن می کنند یا بال های خود را تکان می دهند و همچنین با فاصله گرفتن از یکدیگر و رفتن به کناره های سالن خنک می شوند.

اگر دما خیلی پایین  باشد، جوجه ها برای مبارزه با سرما به صورت متراکم در قسمتهای گرم سالن ظاهر می شوند و این عمل در روزهای اولیه پرورش می تواند باعث تلف شدن پرندگان و له شدن توسط سایر جوجه ها شود.

کاهش تنش حرارتی در دمای سالن جوجه گوشتی

یکی از راه های موثر برای کاهش استرس گرمایی استفاده از سیستم تهویه و خنک کننده مناسب است. بسته به رطوبت محیط و عملکرد مناسب آن، یک سیستم خنک کننده تبخیری می تواند دمای اتاق را از 3 تا به بیش از 10 درجه سانتیگراد کاهش دهد و پرندگان را خنک کند. استرس گرمایی  باعث تلف شدن بسیاری از جوجه های گوشتی می شود. در یک آزمایشی که صورت گرفته است میزان مرگ و میر در جوجه هایی که دارای استرس دمایی هستند 31% و در جوجه هایی که عاری از این بیماری هستند حدود 5% اعلام شده است.

افزایش دما در مرغداری

در برخی از مرغداری های کشور  جوجه های گوشتی یکروزه زیر منبع گرما  «مادر مصنوعی» جمع می شوند در حالی که  آب و دان در خارج از محوطه ی گرمایی قرار داده می شود. جوجه ها برای گرم شدن زیر منبع گرما جمع می شوندو  به آب و دان دسترسی ندارند و در نتیجه ممکن است بمیرند. در گله ای از جوجه های گوشتی یک روزه، علت اصلی مرگ و میر در چند روز اول محرومیت از آب و خوراک بوده.

امروزه انواع وسایل گرمایشی وجود دارد که این امکان را برای جوجه های یک روزه فراهم می کند که در دامنه گرم وسیع تری به سراغ آب و غذا بروند. از سوی دیگر، آب و دان باید در ظرف های متعدد و به تعداد کافی در دسترس جوجه ها باشد.

قدرت تهویه روی دمای مرغداری

دو عامل که یکی ظرفیت تهویه و دیگری سطح مقطع سالن بر سرعت جریان هوای آن تأثیر می گذارد. برای ایجاد جریان هوای معین، تعداد هواکش های مورد نیاز برای یک سالن به طول 60 متر برابر است با یک سالن به طول 100 متر .متأسفانه در کشور ما بیشتر سوله های طراحی شده برای جوجه های گوشتی کمتر از 60 متر طول دارند و در اکثر آنها بدون توجه به سرعت جریان هوا مخصوصاً در هوای گرم ایجاد می گردد و این به نوبه خود می تواند عملکرد جوجه گوشتی را کاهش دهد.